არტერიული სისხლის გაზების (ABG) ანალიზში პრეანალიტიკური შეცდომები მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს მიღებული შედეგების სიზუსტეზე. ქვემოთ ჩამოთვლილია ყველაზე ხშირი პრეანალიტიკური შეცდომები და მათი გავლენა ანალიზის შედეგებზე:
1. არასაკმარისი ჰეპარინიზაცია
- იწვევს სისხლის შედედებას.
- ცვლის pH-ს, pCO₂-ს და ელექტროლიტების მაჩვენებლებს.
2. ზედმეტი ჰეპარინის გამოყენება
- იწვევს სისხლის განზავებას (ჰემოდილუცია).
- მცირდება HCO₃⁻, pCO₂ და ელექტროლიტები (Na⁺, K⁺, Ca²⁺).
3. ჰაერის ბუშტების არსებობა
- ჰაერთან კონტაქტი ზრდის pO₂-ს და ამცირებს pCO₂-ს.
- pH მნიშვნელობა იზრდება (ალკალოზის მიმართულებით).
4. სისხლის არასაკმარისი შერევა
- არასათანადო შერევა ჰეპარინთან იწვევს სისხლის შედედებას.
- იძლევა არასწორ გაზებისა და ელექტროლიტების მაჩვენებლებს.
5. სისხლის სინჯის დაგვიანებული ანალიზი
- მეტაბოლიზმის გაგრძელება სინჯარაში.
- pCO₂ მატულობს, pO₂ მცირდება, pH იკლებს.
6. სინჯის არასათანადო შენახვა
- ტემპერატურული რეჟიმის დარღვევა.
- გაცივების გარეშე შენახვისას CO₂ და ლაქტატი მატულობს, O₂ მცირდება.
7. სისხლის სინჯის არასწორი აღება
- ძლიერ წნევით ან გამოქაჩვის გზით აღება.
- იწვევს ჰემოლიზს და K⁺-ის კონცენტრაციის მატებას.
8. არტერიის პუნქციის ტექნიკის დარღვევა
- სისხლძარღვის სპაზმი ან ჰემატომა.
- იწვევს არასწორი შედეგების მიღებას და დამატებით გართულებებს.
შეცდომების თავიდან ასაცილებლად რეკომენდაციები:
- ჰეპარინის ზუსტი დოზირება (სტანდარტული ჰეპარინიზებული შპრიცი).
- ჰაერის ბუშტების დაუყოვნებლივი მოცილება.
- სისხლის სინჯის დაუყოვნებლივი შერევა (რბილად, ინვერსიის გზით).
- სინჯის გაგზავნა ლაბორატორიაში დაუყოვნებლივ, საჭირობის შემთხვევაში – ყინულზე მოთავსებული.
პრეანალიტიკური ფაზის მკაცრი კონტროლი უზრუნველყოფს სანდო შედეგებს და სწორი კლინიკური გადაწყვეტილების მიღებას.
About the Author
